Marekani yashutumu Umoja wa Ulaya kwa “shambulio dhidi ya Wamarekani” baada ya kutozwa faini kwa X
Marekani imeshutumu Brussels kwa “shambulio” dhidi ya Waamerika baada ya Umoja wa Ulaya kuutoza faini ya €120 milioni (sawa na dola milioni 140) jukwaa la mitandao ya kijamii la Elon Musk, X, kwa kukiuka sheria za Umoja huo za udhibiti wa maudhui.
Tume ya Ulaya ilitangaza uamuzi huo siku ya Ijumaa, ikisema kuwa ni mara ya kwanza kwa uamuzi rasmi wa kutofuata sheria kutolewa chini ya Sheria ya Huduma za Kidijitali (Digital Services Act).
Hatua hiyo inakuja katikati ya wimbi kubwa la utekelezaji wa sheria dhidi ya makampuni makubwa ya teknolojia ya Marekani. Brussels hapo awali iliweka faini za mabilioni ya euro kwa Google kwa unyanyasaji katika utafutaji na matangazo, ilimtoza faini Apple chini ya Sheria ya Masoko ya Kidijitali (Digital Markets Act) na sheria za kitaifa za ushindani, na ilimwadhibu Meta kwa mfano wake wa matangazo wa “lipa-au-kubali” (pay-or-consent).
Hatua kama hizi zimefanya migogoro kati ya Marekani na EU kuhusu udhibiti wa kidijitali uwe mkali zaidi.Kulingana na Tume ya umoja wa Ulaya, ukiukaji wa X unajumuisha muundo wa udanganyifu wa mfumo wake wa alama ya bluu (blue checkmark), ambao “unawafichua watumiaji kwa ulaghai,” ukosefu wa uwazi wa kutosha katika maktaba yake ya matangazo, na kushindwa kwake kutoa ufikiaji unaohitajika wa data za umma kwa watafiti.
Waziri wa Mambo ya Nje wa Marekani Marco Rubio alilaani uamuzi huo, akiandika kwenye X kwamba sio tu shambulizi dhidi ya jukwaa, bali “ni shambulizi dhidi ya majukwaa yote ya teknolojia ya Marekani na Wanamarekani na serikali za kigeni.”
“Siku za kuwakandamiza Wamarekani mtandaoni zimeisha,” akaongeza.
Musk alijibu kwa kurudia machapisho ya mdhibiti wa mawasiliano wa Marekani Brendan Carr, ambaye alisema kuwa EU inalenga X kwa sababu tu ni kampuni ya Marekani “yenye mafanikio” na alidai kwamba “Ulaya inawatoza Wamarekani kodi ili kufadhili bara linalozuiwa na kanuni zake za kukandamiza za Ulaya.
”Makamu wa Rais wa Marekani JD Vance pia alitoa maoni yake, akisema kuwa EU inaiadhibu X “kwa kutojihusisha na udhibiti wa habari,” na akasema Ulaya inapaswa “kuunga mkono uhuru wa kusema badala ya kushambulia makampuni ya Marekani kwa takataka.”
Utawala wa Rais wa Marekani Donald Trump kwa muda mrefu umepinga sheria za kidijitali za Ulaya. Umewaonya kuwa hatua kama kodi za kidijitali na udhibiti wa majukwaa “zimeundwa kuwadhuru teknolojia ya Marekani” na umetishia ushuru wa kulipiza kisasi. Brussels inasisitiza kuwa sheria hizi zinatumika kwa usawa kwa kampuni zote zinazofanya kazi katika muungano huo na zinaonyesha mbinu yake kali zaidi kuhusu faragha, ushindani, na usalama mtandaoni.
Mahusiano kati ya Washington na Brussels yameharibika kwa sababu ya migogoro ya biashara, ruzuku za viwanda na viwango vya mazingira, miongoni mwa masuala mengine. Maafisa wa Marekani wameikosoa mara kwa mara EU kwa ulinzi wa soko, huku viongozi wa Ulaya wakipinga kile wanachokiona kama hatua za upande mmoja za Washington kuhusu ushuru na udhibiti wa teknolojia.